بررسی و تحلیل دو مؤلّفه «صدای راوی» و «کانونی‏شدگی» در شازده احتجاب گلشیری

نویسندگان

کاظم دزفولیان

kazem dezfoulian استاد دانشگاه شهید بهشتی فؤاد مولودی

foad moloudi دانشجوی دکتری دانشگاه شهید بهشتی

چکیده

شازده ‏احتجاب هوشنگ گلشیری از نظر به‏کارگیری صناعات و تکنیک‏های روایی فراوان یکی از ارزشمندترین تجربه‏های ادبیات داستانی ایران است. گلشیری در شازده ‏احتجاب از مؤلّفه‏های متعدّد روایی بهره ‏گرفته‏ است؛ اما می‏توان‏ گفت که پیچش صناعتِ روایی این اثر تا حدّ زیادی به سبب بهره‏گیری هنرمندانه گلشیری از دو مؤلّفه «صدای راوی» و «کانونی‏شدگی» بوده است. انتخاب راوی سوم ‏شخصِ محدود به ذهنِ دو شخصیت اصلی اثر (شازده‏ احتجاب و فخری) و ارائه اندیشه‏ها و گفته‏های این دو شخصیت در قالب گفتمانِ مستقیم و غیرمستقیم سبب‎ شده ‏است صدای راوی (یا راویانِ) متن روایی با نگاهِ کانونی‏گر (یا کانونی‏گر‏های) آن در‏هم‏تند و درک رابطه راوی و کانونی‏گر و نیز درک تفکیکِ این‏ دو از هم دشوار شود. بر اساس این، در پژوهش حاضر دو مؤلّفه «صدای راوی» و «کانونی‏شدگی» در متنِ روایی شازده ‏احتجاب ـ با پرهیز از یکی ‏انگاشتنِ این دو مؤلّفه تحت عنوان «زاویه دید» ـ بررسی و تحلیل ‏می‏شود تا کاربست هنرمندانه این دو مؤلّفه در متنِ روایی شازده ‏احتجاب نشان‏ داده‏ شود.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

بررسی و تحلیل دو مؤلّفه «صدای راوی» و «کانونی‌شدگی» در شازده احتجاب گلشیری

شازده ‏احتجاب هوشنگ گلشیری از نظر به‏کارگیری صناعات و تکنیک‏های روایی فراوان یکی از ارزشمندترین تجربه‏های ادبیات داستانی ایران است. گلشیری در شازده ‏احتجاب از مؤلّفه‏های متعدّدِ روایی بهره ‏گرفته‏ است؛ اما می‏توان‏ گفت که پیچش صناعتِ روایی این اثر تا حدّ زیادی به سبب بهره‏گیری هنرمندانه گلشیری از دو مؤلّفه «صدای راوی» و «کانونی‏شدگی» بوده است. انتخاب راوی سوم‌‏شخصِ محدود به ذهنِ دو شخصیت اصلی اثر (شازد...

متن کامل

تحلیل و بررسی شازده احتجاب گلشیری با دیدگاه ساختگرایانه

ساختگرایان ادبیات را دارای ساختاری یکسان با زبان می پندارند و در پی گردآوری قواعد نحوی ویژه ای برای آن هستند. ساختگرایی در داستان، بیشتر به بررسی عنصر روایت می پردازد. روایت شناس ساختگرا در پی گردآوری ساختار روایی منسجم و واحدی از حوزه های گوناگونِ داستان است. در این مقاله، یکی از برجسته ترین رمان های فارسی، شازده احتجاب، (1348) نوشتة هوشنگ گلشیری با توجه به برخی دیدگاه های منتقدان ساختگرا همچون...

متن کامل

مرگ شخصیّت در رمان نو شازده احتجاب گلشیری

گلشیری از رمان نویسان مدرن معاصر با خلق اثرش یعنی شازده احتجاب قدم در جریان تازه واردِ گونه ای رمان، به نام رمان نو نهاد و توانست با به کارگیری خلاقانۀ عناصر رمان نو به خوبی از عهدۀ آن برآید. وجه رمان نویی این اثر تا به حال مغفول واقع شده‌است. با توجه به اهمیت این رمان و تاثیراتی که در رمان‌نویسی ایران داشته، در این مقاله به بررسی یکی از عناصر رمان نویی شازده احتجاب یعنی مرگ شخصیتپرداخته ایم که ...

متن کامل

بررسی تکنیک های روایی در رمان شازده احتجاب هوشنگ گلشیری

در داستان نویسی مدرن بسیاری از شیوه های سنتی روایت از میان رفته و معمولاً صناعت داستان بیشتر از محتوای آن در کانون توجه قرار گرفته است. رمان کوتاه شازده احتجاب اثر هوشنگ گلشیری یکی از نخستین داستان های ایرانی است که در آن به «فرم» داستان و شیوه های روایت بیش از هر چیز دیگر تکیه شده است. از نکته های مهم این رمان، چرخش های به جا و به موقع زاویة دید است. بررسی و تحلیل زاویۀ دید و شیوه های روایی با ...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید


عنوان ژورنال:
زبان و ادبیات فارسی

جلد ۱۸، شماره ۶۹، صفحات ۷-۲۸

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023